Vogelenzo 2021 : Kleine Strandlopers

Tijdens mijn werkzame leven was lezen een van mijn grootste hobby's. Het meest in de smaak vielen Scandinavische en Russische literatuur. Laten we nu vanmorgen in Spellekijn, een speelgoedwinkel in Leeuwarden, in een geanimeerd gesprek verzeild raken met een intrigerende man die de Russische schrijver Konstantin Paustovski adoreerde. Ook liefhebber van Russische literatuur, maar Paustovki sprong er met kop en schouders boven uit. Hij raakte niet uitgepraat over een van zijn boeken 'Verre jaren'. Is al jaren lid van de Vlaams-Nederlandse Vereniging Konstatin Pautovski die zich ten doel stelt meer mensen kennis te laten maken met zijn werk.

Ik vertelde hem over mijn favoriete boek, Vader en Zonen van Toergenjev. De parkeermeter riep ons jammer genoeg weg. De man heeft me diep geraakt met zijn verhaal. Zodanig dat ik serieus overweeg het lezen weer op te pakken na vier jaar windstilte, waarover meer in een latere blog.

We lieten het gezellige grachtencentrum achter ons. Op het plein stadsduiven, bedelend naar een lekkere hap.

Afb. 1: Centrum Leeuwarden

Afb. 2: Stadsduif

Voor het avondeten tijd voor een vogeluitje. Mariette bleef thuis. De verwachte plensbuien bleven uit. Eerst maar eens naar de waddenkust bij de Lauwersmeerdijk. Zwaarbewolkt, dus matig fotografieweer. Weinig bezoekers.

Het was bijna eb. Niet het meest gunstige tijdstip om vogels van dichtbij te spotten. Een uur voor de vloed op zijn hoogtepunt is, is dat wel.

Honderden bonte strandlopers, bleven op afstand door een waterstrook langs de kustlijn. Matig zicht, Schiermonnikoog onzichtbaar.

Afb. 3: Kust Lauwersmeerdijk

Afb. 4: Kwartet Bonte Strandlopers

Afb. 5: Strandloper

Afb. 6: Strandlopers

Afb. 7: Strandlopers
Steenlopers waren op een hand te tellen. Verklaarbaar door het nog onder water liggen van steentjes en schelpen. Weer geen plevieren of andere watervogels, anders dan meeuwen.

Afb. 6: Steenloper

Geen nieuwe vogels tot nu toe. Het uitzicht op de dijk was daarentegen prachtig.

Afb. 7: Panorama

Afb. 8: Panorama

Een kort bezoek aan de overkant van de N 361 leverde een aalscholver op.

Afb. 9: Aalscholver

Als ik vandaag voor het eerst Ezamakeeg zou bezoeken zou ik niet in vervoering raken. Grijze luchten en nauwelijks vogels bij aanvang. Vier ruiende bergeenden, opvliegende witte kwikstaarten en een groep strandlopers die ik niet exact kon determineren (bont of klein of anders).

Afb. 10: Ruiende Bergeenden

Naarmate de tijd verstreek kantelde de situatie. Ik stond inmiddels bij het uitzichtpunten met een echtpaar uit Loosdrecht. Vakantiegangers. Tipten me naar Westhoek te gaan. Soms 100.000-en strandlopers en 10.000-en kluten. 'Wel even wat anders dan hier', stotterde de vriendelijke man. Aanstekelijk was zijn verhandeling over dit vogelwalhalla. 'Kijk daar in de verte, een grote groep wintertalingen'. Ik zag net als hij met het blote oog op 300 meter afstand eenden, kon echter geen soorten onderscheiden. Hij bleek een echte kenner en was beter thuis in de zuidwesthoek van Ezumakeeg. Ik wees het stel op een zojuist gelande kluut. 'Geen Westhoek, maar toch'. Ze glimlachten.

Afb. 11: Zojuist gelande Kluut

Ik vroeg hem naar twee eenden op afstand waarvan de een rijkelijk wit gekleurd was. Had even het idee dat eiders waren, eerstelingen. Mijn wens werd al snel de grond ingeboord. 'Parkeenden', reageerde hij vrij gedecideerd. Jammer.

Afb. 12: Parkeend

Ik pendelde een uur lang tussen de uitzichtplek en driesprong, 500 meter uit elkaar gelegen. Terug bij de driesprong vlogen twee groepen strandlopers ongedurig tussen enkele foerageerplekken. Tot mijn genoegen bleken het kleine strandlopers, nog nauwelijks gezien.

Afb. 13: Trio Kleine Strandlopers

Afb. 14: Kleine Strandlopers

Afb. 15: Kleine Strandlopers

Een groep van acht kemphanen gaf me nauwelijks kans foto's te nemen.

Afb. 16: Kemphaan

Bij het uitzichtpunt werd het alsmaar drukker. Niet met bezoekers maar met vogels. Negen grutto's zeilden over het water om op afstand keurig op hun poten terecht te komen. In ondiep water. Dit weet ik nu. Vanmiddag bij het verschijnen van deze middellange steltlopers niet. Ik kon de kleur niet thuisbrengen. De meeste in het geheel wit en enkele andere met bruine kop en hals. Groenpootruiters en grutto's? Ik wist het niet. Bij het uitzoeken vanavond kwam ik op de vogelpodcast van Arjan Dwarshuis en Gisbert van Baalen uit. 'De 'vogelspotcast' heet deze podcast die ik vanaf de eerste uitzending volg. Werkelijk een kunststukje deze twee wekelijks uit de kast halen om ons te triggeren met vogels. Leerzaam en enthousiasmerend.

Welnu, tot mijn verbazing ging uitzending 19 over het 'Lauwersmeer', en nog mooier over Ezumakeeg. Voor (trek)vogels de plek to be, volgens Arjan. En Lauwersmeer hèt mekka voor vogeldiversiteit. Ik kon met de genoemde aflevering niet meer herinneren. Wat bleek, zo herkenbaar. Alsof ik er zelf bij was, echt waar. Zelfs het dilemma van de steltlopers zat er letterlijk in. Lang verhaal kort. Arjan legde uit dat het om grutto's ging. De volwassen grutto's uit Nederland zijn reeds vertrokken naar Afrika, Senegal. De jongen gaan later, staan hier dus voor ons in het bekende verenkleed. De witte vogels zijn volwassenen grutto's uit IJsland die voor een tussenstop Ezumakeeg uitzoeken om later door te vliegen naar Afrika.

Dit is wat ik wilde horen. Het dekte mijn waarneming volledig.

Afb. 17: Groep Grutto's

Na vijf minuten 'Mc Donald' ging bij alle negen de kop in de veren. Rust. Ik vraag om af of ze in de gaten hadden dat een grote zilverreiger zich bij hun voegde, ter linkerzijde.

Afb. 18: Grote Zilverreiger

Niet veel later verscheen een tiental kluten, ook op afstand. Kwamen ook na enig wachten niet dichterbij.

Afb. 19: Foeragerende Kluten op afstand

Terug bij de T-splitsing. Hier ook kluten, een koppel. En in een zichzelf gekeerde bergeend.

Afb. 20: Duo Kluten I

Afb. 21: Duo Kluten II

Afb. 22: Kluut

Afb. 23: Bergeend

Op de terugweg een laatste blik op de Lauwersmeerdijk. Vijftig spreeuwen was zich heerlijk vol aan het vreten op de dijkhelling. Meer dan 100 bonte strandlopers deden hetzelfde als de vorige dagen. Opvetten. Ik tuurde ter afsluiting nog even naar een prachtige Waddenzee.